Özet
Özet |
2021, 2022, 2023 ve 2024 yıllarında yasalaşan 7338, 7341, 7394, 7440, 7456, 7491 ve 7524 sayılı Kanunlarla yapılan bazı kurumlar vergisi düzenlemelerine ilişkin açıklamalara yer verilen 23 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği 28 Eylül 2024 tarihli Resmî Gazetede yayımlanmıştır. |
Tebliğde Yer Alan Başlıca Konular |
- 7524 sayılı Kanun ile yapılan asgari kurumlar vergisi düzenlemesi |
- 7491 sayılı Kanun ile yapılan yurt dışı iştirak kazançları istisnası düzenlemesi |
- 7456 ve 7491 sayılı Kanunlar ile ihracat yapan kurumlar ve üretim faaliyetinde bulunan kurumlarda kurumlar vergisi oranının indirimli uygulanması |
- 7338 sayılı Kanun ile yapılan, teşvikli yatırımlar kapsamında hak kazanılan yatırıma katkı tutarından diğer vergi borçlarından terkin yoluyla yararlanılması uygulaması |
Kapsam |
28.09.2024 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 23 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğde, 2021, 2022, 2023 ve 2024 yıllarında yasalaşan 7338, 7341, 7394, 7440, 7456, 7491 ve 7524 sayılı Kanunlarla yapılan kurumlar vergisi düzenlemelerine ilişkin açıklamalara yer verilmiştir. |
Aşağıda, Tebliğde yer alan açıklamaların ilgili olduğu yasal düzenlemeler özetlenecek ve Tebliğde yer alan dikkat çeken bazı açıklamalara yer verilecektir.
1. Bölgesel Yönetim Merkezleri
Yasal Süreç | Açıklama |
2012 Değişikliği | Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde yapılan değişiklikle, bölgesel yönetim merkezlerinin Türkiye’de irtibat bürosu olarak faaliyette bulunabilmelerine olanak sağlandı. |
Gelir İdaresi Özelgeleri | Ticari ve diğer gelir getirici faaliyetler ile izin konusu dışında bir faaliyette bulunmaması halinde, bölgesel yönetim merkezlerinin kurumlar vergisi ve gelir vergisi mükellefiyet tesisine gerek bulunmadığı belirtildi. (29.09.2014 tarihli ve 2285 sayılı özelge) |
2016 Düzenlemesi | 6728 sayılı Kanun’la, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 4. maddesinin birinci fıkrasına eklenen (ö) bendiyle, belirli koşullarla bölgesel yönetim merkezlerinin kurumlar vergisinden muaf olması hükme bağlandı. |
2018 Değişikliği | 7103 sayılı Kanun’la, muafiyet hükmü kaldırıldı ve muafiyetin 01.01.2019 tarihinden itibaren kurulu bölgesel yönetim merkezleri için 01.01.2022 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yürürlüğe girmesi öngörüldü. |
Mevcut Uygulama | Gelir İdaresi, belirlenen koşullar çerçevesinde faaliyet göstermeleri durumunda, bölgesel yönetim merkezlerinin kurumlar vergisi mükellefiyetine gerek bulunmadığı yönünde görüş vermeye devam etti. (19.08.2022 tarih ve 928981 sayılı özelge) |
Sonuç |
Özetle, Ekonomi Bakanlığından alınan izne istinaden kurulan bölgesel yönetim merkezleri, belirlenen koşullar çerçevesinde faaliyet göstermeleri durumunda, yasal değişikliklerden etkilenmemiştir. Yayımlanan Tebliğ ile ilgili bölüm Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinden çıkartılmıştır. Bu durum mevcut uygulamayı değiştirmemektedir. |
2. Muafiyetler
Kanun Değişikliği | Açıklama |
7341 sayılı Kanun (04.11.2021) | Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 4. maddesinin birinci fıkrasına eklenen (p) bendi hükmüyle, ihracatçılar lehine münhasıran ihracat kredileri için kefalet vermek amacıyla kurulan kurumlar kurumlar vergisinden muaf tutulmuştur. |
7491 sayılı Kanun (27.12.2023) | (p) bendinde yapılan değişiklikle, Katılım Finans Kefalet Anonim Şirketi kurumlar vergisinden muaf tutulmuştur. |
Tebliğdeki Düzenleme |
Bu düzenlemeler, yayımlanan Tebliğ ile Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin ilgili bölümlerine işlenmiştir. |
3. İştirak Kazançları İstisnası
Kanun Değişikliği | Açıklama |
7394 sayılı Kanun (08.04.2022) | Tam mükellef yatırım fonu katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler ile değerlemeden doğan kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. |
7456 sayılı Kanun (14.07.2023) | Girişim sermayesi yatırım fonları katılma payları ve girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen gelirler hariç, diğer yatırım fonlarından elde edilen gelirler için istisna kaldırılmıştır. |
7524 sayılı Kanun (28.07.2024) | Kâr dağıtım koşulunu sağlayamayan yatırım fon ve ortaklıklarından kâr payı elde eden kurumların, iştirak kazançları istisnasından yararlanmasına olanak sağlanmıştır. |
Tebliğdeki Açıklamalar |
- Girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ve hisse senetlerinden elde edilen kâr payları kurumlar vergisinden istisnadır. |
- Diğer yatırım fonlarının katılma paylarından ve hisse senetlerinden elde edilen kâr payları için istisna uygulanmayacaktır. |
- Kâr dağıtım koşulunu sağlayamayan fon ve ortaklıklardan elde edilen kâr payları, iştirak kazancı istisnasına konu edilebilecektir. |
- Yatırım fon ve ortaklıklarının taşınmazlardan elde ettikleri kazançlar üzerinden asgari kurumlar vergisi ödemeleri gerekmektedir. Bu kazançlar genel kurumlar vergisi oranında vergilendirilmediği için, elde edilen kâr payının tamamı istisnaya konu edilemeyecektir. |
4. Yatırım Fon ve Ortaklıklarına İlişkin İstisna
Kanun Değişikliği | Açıklama |
7524 sayılı Kanun (28.07.2024) | Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin (d) bendinde yapılan değişiklikle, fon ve ortaklıkların sahip oldukları taşınmazlardan elde ettikleri kazançların en az %50'sinin dağıtılması şartı getirilmiştir. |
Tebliğdeki Açıklamalar |
- Kâr dağıtımına konu kazanç, taşınmazlardan elde edilen kazançlara yöneliktir. |
- Kazancın öngörülen süreden sonra dağıtılması durumunda istisnadan yararlanılamayacaktır. |
- Faaliyet alanı gereği taşınmaz bulundurmayan fon ve ortaklıklar için kâr dağıtımı şartı aranmayacaktır. |
- Dağıtılması gereken kazancın tespitinde, kanuni yedek akçeler dikkate alınabilir. |
- Enflasyon düzeltmesi sonucu bulunan kazançlar dikkate alınacaktır. |
5. Yurt Dışı İştirak Kazançları İstisnası
Kanun Değişikliği | Açıklama |
7491 sayılı Kanun (27.12.2023) | İştirak payını elinde tutan şirketin yurt dışı iştirakin ödenmiş sermayesinin en az %50'sine sahip olması ve kazancın kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmesi şartlarıyla, yurt dışı iştirak kazançlarının %50'si kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. |
Tebliğdeki Açıklamalar |
- İstisna uygulamasında ödenmiş sermayenin en az %50'sine sahip olma şartı, iştirak kazancının elde edildiği tarih itibarıyla geçerlidir. |
- İstisna kazanca tekabül eden yurt dışında ödenen vergiler, Türkiye’de kurumlar vergisinden mahsup edilemeyecektir. |
6. Taşınmaz ve İştirak Hissesi Satış Kazancı İstisnası
Kanun Değişikliği | Açıklama |
7456 sayılı Kanun (14.07.2023) | Kurumların taşınmaz satışlarından elde ettikleri kazançların kurumlar vergisinden istisna edilmesine yönelik uygulamaya son verilmiştir. |
7524 sayılı Kanun (28.07.2024) | 15.07.2023 tarihinden önce aktiflerinde yer alan taşınmazlar için istisna oranı %25 olarak belirlenmiştir. |
Tebliğdeki Düzenleme |
Yayımlanan Tebliğ ile bu değişiklikler Kurumlar Vergisi Genel Tebliğine işlenmiştir. Girişim sermayesi fonu katılma paylarının satışından elde edilen kazançların %75'i, belirli şartlarla kurumlar vergisinden istisna edilecektir. |
7. Serbest Bölgeler Kanunu İstisna Düzenlemesi
Kanun Değişikliği | Açıklama |
7524 sayılı Kanun (28.07.2024) | Serbest bölgelerde faaliyet gösteren kurumların yurt içine yapılan satışlardan elde edilen kazançları istisna kapsamından çıkartılmıştır. İstisna, bölgede üretilen ürünlerin yurt dışına satışından elde edilen kazançlarla sınırlandırılmıştır. |
Tebliğdeki Açıklamalar |
- Ürünlerin yurt dışına satılması kaydıyla ihracatçılara teslim edilmesi yurt dışı satış olarak değerlendirilecektir. |
- İhracatçıya teslim tarihini takip eden ay başından itibaren üç ay içinde ihraç edilmesi zorunludur. Aksi halde yurt dışı satış gerçekleşmemiş sayılır. |
8. Bazı Finansman Giderlerinin Kurum Kazancından İndirimi
Kanun Değişikliği | Açıklama |
7440 sayılı Kanun (09.03.2022) | Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklikle, devir sonrasına ait finansman giderlerinin devralan şirkette gider olarak dikkate alınabilmesi hükme bağlanmıştır. |
Tebliğdeki Açıklamalar |
- İştirak hissesi veya pay alımı dolayısıyla yapılan, devir sonrasına tekabül eden finansman giderleri, devralan şirkette indirim konusu yapılabilecektir. |
- Finansman gider kısıtlaması hükümleri dikkate alınacaktır. |
9. Yurt Dışına Verilen Bazı Hizmetlerde İndirim
Kanun Değişikliği | Açıklama |
7491 sayılı Kanun (27.12.2023) | Yurt dışına verilen belirli hizmetlerden elde edilen kazancın %80'inin beyanname üzerinde matrahtan indirilebilmesi için kazancın Türkiye'ye transferi şartı getirilmiştir. |
Tebliğdeki Açıklamalar |
- Kazançların tamamının, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi gerekmektedir. |
- Kazancın bir kısmının transfer edilmesi durumunda indirimden yararlanılamaz. |
- Ödemenin beyanname verme tarihine kadar Türkiye’de yapılması durumunda, kazançlar için transfer şartı aranmaz. |
- Alacaklara ilişkin kur ve vade farkları indirim tutarının tespitinde dikkate alınır. |
10. Kısmi Bölünme
Kanun Değişikliği | Açıklama |
7456 sayılı Kanun (14.07.2023) | Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19. maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklikle, taşınmazlar kısmi bölünme kapsamından çıkartılmıştır. |
Tebliğdeki Düzenleme |
Yayımlanan Tebliğ ile bu değişiklik Kurumlar Vergisi Genel Tebliğine işlenmiştir. |
11. Kurumlar Vergisi Oranı
Kanun Değişikliği | Açıklama |
7524 sayılı Kanun (28.07.2024) | Yap-işlet-devret modeli ve kamu özel iş birliği modeli çerçevesinde gerçekleştirilen projelerden elde edilen kazançlar için kurumlar vergisi oranı %30’a yükseltilmiştir. |
Tebliğdeki Düzenleme |
Yayımlanan Tebliğ ile bu değişiklik Kurumlar Vergisi Genel Tebliğine işlenmiştir. |
12. İmalat ve İhracat Yapan Kurumlarda İndirimli Oran Uygulaması
Kanun Değişikliği | Açıklama |
7456 sayılı Kanun (14.07.2023) | İhracattan elde edilen kazançlara uygulanan indirim 1 puandan 5 puana çıkarılmıştır. |
7491 sayılı Kanun (27.12.2023) | Aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak yapılan ihracat faaliyetlerinden elde edilen kazançlara da indirim uygulanacaktır. |
Tebliğdeki Açıklamalar |
- Dış ticaret sermaye şirketleri veya sektörel dış ticaret şirketleri üzerinden yapılan ihracatlarda aracılı ihracat sözleşmesinin varlığı şarttır. |
- Üretim faaliyetiyle iştigal eden mükelleflerin yurt içinde sattıkları ürünlerden elde ettikleri kazançlara 1 puan, yurt dışında sattıkları ürünlerden elde ettikleri kazançlara 5 puan indirim uygulanacaktır. |
- Üretilen ürünlerin ihracından elde edilen kazanca 5 puan indirim uygulanacağından, ayrıca 1 puanlık indirim uygulanmayacaktır. |
13. Hak Kazanılan Yatırıma Katkı Tutarından Diğer Vergi Borçlarından Terkin Yoluyla Yararlanılması
Kanun Değişikliği | Açıklama |
7338 sayılı Kanun (14.10.2021) | İndirimli kurumlar vergisi uygulamasında, yatırım katkı tutarının %10'luk kısmının diğer vergi borçlarından terkin edilmesi imkanı sağlanmıştır. |
Tebliğdeki Açıklamalar |
- Terkin talebi, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar yapılmalıdır. |
- Terkin edilen tutarın bir katına isabet eden yatırıma katkı tutarından vazgeçildiği kabul edilecektir. |
- Diğer vergi borçlarından terkin edilebilecek toplam tutar, yatırıma katkı tutarının %10'unu geçemez. |
14. Yurt İçi Asgari Kurumlar Vergisi
Kanun Değişikliği | Açıklama |
7524 sayılı Kanun (28.07.2024) | Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen 32/C maddesiyle, kurumlar vergisinin, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10'undan az olamayacağı hükme bağlanmıştır. |
Tebliğdeki Açıklamalar |
- Asgari kurumlar vergisi mükellefleri, Türkiye'de kazançlarını beyan etmek zorunda olan tüm kurumlar vergisi mükellefleridir. |
- İlk defa faaliyete başlayan kurumlar, üç hesap dönemi boyunca asgari vergi hükümlerine tabi değildir. |
- Asgari kurumlar vergisi hesaplamasında belirli istisna ve indirimler düşülecektir. |
- Ödenecek asgari kurumlar vergisinden, belirli indirimler ve teşvikler kaynaklı alınmayan vergiler indirilecektir. |
Saygılarımızla,