Elden Kira Almak Yasal Mı? Kirayı Elden Almanın Cezası Var Mı?
Elden Kira Almak Yasal Mı? Kirayı Elden Almanın Cezası Var Mı?
Elden Kira Almak Yasal Mı? Kirayı Elden Almanın Cezası Var Mı?
Gayrimenkul kira ödemeleri, Türkiye’de vergi düzenlemelerine tabi tutulmaktadır. Kira ödemesinin bankalar üzerinden yapılması zorunlu kılınmış olup, elden tahsil edilen kira ödemeleri ciddi cezalarla karşı karşıya kalabilir. Bu yazıda, Ahmet’in evini Ayşe’ye kiraya verdiği bir senaryo üzerinden elden kira almanın yasal durumu, cezaları ve bu durumdan nasıl kaçınılabileceğini inceleyeceğiz.
Ahmet ve Ayşe: Elden Kira Almanın Cezası
Ahmet, kira geliri nedeniyle vergi mükellefi olan bir ev sahibidir. 2024 yılında, Ayşe’ye 20.000 TL aylık kira bedeli ile evini kiraya vermiştir. Ayşe ise vergi mükellefi olmayan, bordrolu çalışan bir kiracıdır. İkili arasında yapılan sözleşmeye göre kira ödemesi her ay düzenli olarak banka aracılığıyla yapılmalıdır.
Ancak, Kasım ayı kirasının elden ödendiği tespit edilmiştir. Bu durumda, elden yapılan kira ödemesi belgelendirilmediği için Ahmet ve Ayşe’ye ayrı ayrı ceza kesilecektir.
213 Sayılı Vergi Usul Kanunu Gereğince Cezalar
Türkiye’de kira ödemelerinin bankalar ya da finans kuruluşları aracılığıyla yapılması zorunludur. Aksi durumda, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamında usulsüzlük cezası uygulanır. Ahmet ve Ayşe’nin durumu incelendiğinde, elden alınan 20.000 TL için %10 oranında ceza uygulanması gerekse de, bu ceza asgari ceza tutarının altında kaldığından 5.000 TL olarak belirlenmiştir.
Ev Sahibi Ahmet’e Ceza: 5.000 TL
Kiracı Ayşe’ye Ceza: 5.000 TL
Toplam Ceza: 10.000 TL
Bu durumda, hem ev sahibi hem de kiracı elden yapılan kira ödemesi yüzünden toplamda 10.000 TL ceza ödemek durumunda kalacaktır.
Kiracının Kendiliğinden Bildirim Yapması Durumu
Eğer kiracı Ayşe, ödemenin banka üzerinden yapılmadığını ve bunun bir hata olduğunu beş iş günü içinde vergi dairesine bildirirse, ceza uygulanmayacaktır. Bu bildirim, kiracıların cezadan kaçınması için bir fırsattır.
Elden Kira Ödemesinin Cezaları Nasıl Artar?
Elden kira ödemenin cezası sadece bir ayla sınırlı değildir. Elden yapılan her ödeme, ayrı ayrı cezalandırılabilir. Bir diğer örnekle açıklamak gerekirse:
Örnek Durum 2: 3 Ay Elden Kira Almanın Cezası
Mehmet, 2024 yılında Zeynep’e aylık 25.000 TL’ye evini kiraya vermiştir. Zeynep, kira ödemesinin bir kısmını banka aracılığıyla yaparken, kalan kısmını elden ödemiştir. İnceleme sonucunda, her ay 15.000 TL’nin nakit olarak ödendiği tespit edilmiştir. Bu durumda her ay için ayrı ceza kesilecektir.
Her Ay İçin Ceza: 5.000 TL (asgari ceza)
Toplam Ceza (3 Ay): 15.000 TL ev sahibine, 15.000 TL kiracıya olmak üzere toplamda 30.000 TL ceza uygulanacaktır.
Şirketler İçin Elden Kira Ödeme Durumu
Bireylerin yanı sıra, ticari işletmelerin de kira ödemelerini bankalar üzerinden yapması zorunludur. Eğer bir şirket, kirasını elden öderse, kesilecek ceza daha da artmaktadır. Bu durumu şu örnekle açıklayalım:
Örnek Durum 3: Şirket Olarak Elden Kira Ödemek
Can ve Hasan, %50 hisse ile sahip oldukları gayrimenkulü 2024 yılında bir iş yeri olarak kiraya vermiştir. Kiracı İnci, Ekim ve Kasım aylarına ait kira bedellerini nakit olarak elden ödemiştir. Bu durumda hem kiraya verenler hem de kiracı ceza alacaktır.
Ev Sahiplerine Ceza: 5.000 TL x 2 ay = 10.000 TL (her biri için)
Kiracıya Ceza: 20.000 TL x 2 ay = 40.000 TL
Toplamda kiraya veren Can ve Hasan 10.000 TL, kiracı İnci ise 40.000 TL ceza ile karşı karşıya kalacaktır.
Elden Kira Almanın Cezalarından Nasıl Kaçınılır?
Elden kira ödeme veya tahsil etmenin yasal zorunlulukları yerine getirilmediğinde, hem kiracı hem de ev sahibi ağır cezalarla karşılaşabilir. Bu cezaları önlemek için:
Kira ödemelerini banka aracılığıyla yapın: Kira ödemeleri bankalar veya finans kuruluşları aracılığıyla yapılmalıdır.
Belge düzenlemeye dikkat edin: Tüm kira ödemelerinin belgelendiğinden emin olun.
Kendiliğinden bildirim yapın: Elden ödeme yaptıysanız, 5 iş günü içinde bu durumu vergi dairesine bildirerek cezadan kaçınabilirsiniz.
Elden kira ödemek kısa vadede kolay görünse de, uzun vadede maliyetli ve riskli olabilir. Hem ev sahiplerinin hem de kiracıların kanunlara uygun hareket etmeleri büyük önem taşımaktadır.
Görüşmek üzere 👋
Biz önemli konuları, ödeme son günlerini, hazırladığımız e-kitapçıkları vb. şeyleri mailchimp/Beehiiv üzerinden listemizdekilere ve hizmet verdiğimiz mükelleflerimize mail gönderiyoruz.
İsterseniz bize mail gönderirseniz sizi de o listeye ekleriz veya sayfanın sonunda yer alan forma mail adresinizi de yazabilirsiniz.